1.
Con nhỏ Marie là một đứa dễ ghét. Nó vẫn âm thầmm hậm hực ghen tức với
tôi. Mà làm sao nó ghen cho được. Cái gì tôi cũng bỏ nó xa lắc xa lơ.
Ở trong lớp sức học của tôi như một trái bóng bay nõn nà vươn lên tít
tắp tận trên cao trong khi nó lẹt đẹt như một trái bóng xì hơi luần
quẩn là đà trên mặt đất. Mặt mũi tôi nhẹ nhàng khoảng khoát bao nhiêu
thì mặt nó dày dặn nặng nề bấy nhiêu. Ấy là chưa kể tới mái tóc nhạt
nhòa như những sợi râu bắp và cặp lông mày lông mi như nằm lẫn lộn chìm
lỉm trong nước da đầy tàn nhang. Đứng xa xa một chút người ta không
thể nhìn thấy tóc của nó nên cái mặt trông giống như một hình nhân trong
tiệm bán mũ mà người ta quên đội cho cái mũ trên đầu. Như vậy mà nó
lại cứ õng ẹo với thằng Francois, cái thằng bảnh trai và học giỏi nhất
lớp mới lạ chứ. Đôi mắt của thằng Francois sáng như hai cái đèn pha
thì làm sao mà nó có thể nhìn người lộn được. Nó cứ lờ tịt đi chẳng
thèm đoái hoài tới con Marie. Con Marie càng cay thì lại càng sỗ sàng
hơn khiến thằng Francois sợ né tránh nó như tránh tà ma yêu quái. Chuyện
của chúng nó thì thây kệ chúng nó tôi chẳng để ý làm chi. Ngặt một cái
là thằng Francois lại cứ theo sát tôi như hình với bóng. Tội nghiệp
cho thằng Francois. Nhè tôi mà tính chuyện lăng nhăng thì quả là...trật
địa chỉ! Tôi ít khi chịu mất thời giờ vì những chuyện lẩm cẩm đó. Mấy
cái boom đời nào có mặt tôi. Mấy cái disco thì lại càng không có bóng
dáng...nàng. Họa chăng vài cái party sinh nhật của mấy con bạn thân
thì tôi còn đến. Sao tôi thấy không hợp được với cái lối sống ào ào
mê mải của lũ bạn. Chúng nó như một đám thủy triều dồn dập nhảy nhót
huyên thuyên chẳng cần biết tới cái tan nát vỡ vụn khi va người vào
những tường đá đầy dãy nơi bờ biển. Những ý nghĩ trật trìa đại loại
như vậy đã mang đến cho tôi cái danh hiệu “bà già”. Tôi mỉm cười tự
tin khi được gọi bằng cái hỗn danh không mấy mỹ miều đó. Bà già nào
mà có được cái bản mặt hồn nhiên thanh thoát, cái dáng vẻ trẻ trung
nhanh nhẹn như tôi. Thằng Francois đã chẳng lăng xăng xoay quanh cái
bà già dễ thương này đó sao?
Chính vì thằng Francois mà con nhỏ Marie đối với tôi
như chó với mèo. Nó tìm đủ cách để hạ tôi. Mặc kệ, tôi đâu có ngán.
Tôi đâu có tranh hơn thua với nó làm gì. Nhưng tôi không thể làm ngơ
được khi nó rủ một lũ bạn của nó đồng thanh gào thét vang sân trường:
“Lêu lêu con Chinoise!”. Tôi lịm người đi. Nơi vùng quê cách xa Québec
cả trăm cây số này người ta không chấp nhận một giống người nào khác
giống dân bản xứ. Ngay mấy người gốc Anh mặt mày chẳng có gì khác dân
ở đây mà cũng bị dè bỉu xa lánh. Nói gì tới người Trung Hoa xa lắc xa
lơ. Mặt tôi bừng đỏ trước sự xỉ nhục bất ngờ này. Cơn giận cuồn cuộn
ập vào đầu tôi rồi lan ra khắp người như một ngọn sóng thần hung hãn.
Những cái miệng la hét đang ngoạc ra như múa trước mặt tôi. Tôi thấy
xót xa trong mắt, gờn gợn nơi cổ, tê dại tay chân. Người tôi hụt hẫng
như đang bị ném xuống một bờ vực thăm thẳm tối đen. Cơn bực bội kéo
vài giọt nước mắt lăn xuống má tôi. Tôi giơ tay quệt nỗi căm hờn hiển
hiện, bất ngờ tạt mấy lọn tóc qua mắt. Tôi sững sờ thoáng thấy ánh đen
nhạt của tóc tôi. Chẳng có lẽ nào con Marie nói đúng. Những sợi tóc
của tôi đen hơn, cứng hơn tóc của tụi bạn. Tôi vội chạy ra khỏi sân
trường về thẳng nhà.
Mẹ tôi đi làm chưa về. Tôi mang nỗi bực dọc vào phòng
tắm. Nước giúp tôi lấy lại được bình tĩnh. Tôi lặng ngắm tôi trong chiếc
gương lớn. Người tôi thon thả, ngực tôi vừa phải, đùi tôi săn cứng,
nước da tôi không được trắng lắm lại thiếu mịn màng. Tôi giơ tay vuốt
mặt. Mũi tôi không được cao, mắt, tóc, lông mi, lông mày hơi đen, mi
mắt rõ ràng nhưng hơi hum húp vun cao. Lần đầu tiên tôi nhìn kỹ tôi
và thấy xa lạ với chính mình. Cái con nhỏ đứng trần truồng trong gương
có phải là con Sylvie vẫn ngày ngày cắp sách tới trường học hành, đùa
rỡn rong chơi với lũ bạn không? Tôi ngây dại trong ý nghĩ mình như tách
rời ra khỏi khung cảnh thân quen chung quanh. Như một viên sỏi nằm cô
độc bên đường cam chịu nỗi ngậm ngùi lạc lõng. Tôi rùng mình nổi gai
khắp người. Những lỗ chân lông như chui từ trong thịt ra xô giạt làn
da làm nước da tôi như đậm màu thêm. Tôi cảm thấy cô đơn đến hoảng hốt
cả người.
Chưa bao giờ tiếng mở cửa của mẹ tôi lại khiến tôi
thấy dễ chịu như vậy. Tôi quấn vội chiếc khăn tắm chạy ra đón mẹ. Nụ
hôn của mẹ xoa ấm cõi lòng tôi. Tôi ngước nhìn khuôn mặt mẹ. Tôi ngơ
ngác khi chợt thấy mình không giống mẹ. Màu mắt, màu tóc tôi đâu có
như vậy. Mẹ tôi thoắt trở nên xa lạ. Bà như thuộc về cái tập thể vừa
chối từ tôi. Những giọt lệ trên mắt tôi đẩy mẹ tôi vào một cõi nhạt
nhòa chập choạng mù khơi. Tôi thổn thức cho sự lẻ loi cô quạnh của tôi.
Chẳng còn một chỗ nào cho tôi trên cõi đời này.
Mẹ tôi sửng sốt ôm chặt lấy tôi, lay lay đôi vai rung
động của tôi cuống quít hỏi:
- Con làm sao vậy?
Câu hỏi của mẹ làm nước mắt tôi rào rạt thêm. Người
tôi run lên như một con mèo tội nghiệp. Nỗi tủi hờn khóa chặt miệng
mồm tôi khiến tôi chẳng thể thốt nên lời. Mẹ tôi ôm
chặt tôi vào lòng dỗ dành:
- Con có chuyện gì cứ nói cho mẹ hay. Con gái lớn rồi
mà còn khóc như con nít vậy. Bình tĩnh lại đi con. Giấy đây, con hãy
lau mắt đi này. Hay là để mẹ lau cho con nghe? Con tôi hư quá. Cao bằng
mẹ rồi mà còn làm nũng.
Tôi lịm đi trong tiếng vỗ về của mẹ. Tâm hồn tôi như
dịu lại Tôi muốn được thu nhỏ hình hài trở về những ngày ấu thơ được
mẹ ấp ủ bao bọc. Những giọt nước mắt của tôi nhòe nhoẹt trong bàn tay
của mẹ. Mẹ ghì riết người tôi như muốn truyền qua tất cả tình thương
yêu đang dạt dào trong lòng. Phải khó khăn lắm tôi mới nói được bằng
một giọng sũng ướt.
- Tụi nó bảo con là Chinoise!
Đôi tay mẹ tôi khẽ rung lên xúc động. Bà bóp chặt hai
má tôi nâng mặt tôi lên nhìn thẳng vào mặt bà và nói:
- Con là con của mẹ mà! Để ý làm gì đến những điều
lũ bạn con nói.
Cặp mắt xanh trong của mẹ thoáng vẻ bối rối. Có đìều
gì bất thường nằm trong đó mà mẹ muốn dấu tôi. Tôi lắp bắp trong nỗi
lo sợ đang dấy lên trong lòng:
- Nhưng...con không giống mẹ!
Vòng tay mẹ xiết lại quanh tôi như muốn chứng tỏ tôi
là một phần của mẹ, cái phần dấu yêu chẳng bao giờ ròi xa mẹ lấy một
ngày. Mẹ khẽ thì thầm vào tai tôi, giọng mẹ nhẹ nhàng quấn quít, môi
mẹ mấp máy chạm trên vành tai tôi:
- Ít nhất con cũng giống mẹ một nửa chứ.
Tôi sửng sốt bắt lấy khuôn mặt bất động của mẹ. Mẹ
đang thả hồn vào một cõi xa xôi nào đó. Tôi chợt thấy xa cách mẹ quá
đỗi. Giọng tôi như níu kéo:
- Con muốn hoàn toàn giống mẹ, hoàn toàn là con của
mẹ ?
Mẹ như không nghe thấy câu nói tội nghiệp của tôi.
Vẫn với cái giọng vô hồn lạnh tanh, bà hỏi tôi:
- Con có biết cha con là ai không?
Tôi trả lời không chút ngập ngừng:
- Thì ba Vincent chứ ai.
Mẹ tôi khẽ lắc đầu:
- Con chẳng có liên hệ gì tới cái ông Vincent đó cả.
Cha con là một người Vìệt Nam tên Phan.
Như có ai tung tôi lên lơ lửng giữa trời làm tôi chới
với từng cơn. Ruột gan tôi rối bời thảng thốt. Điều tiết lộ bất ngờ
của mẹ như một tảng đá đè nặng lên tôi làm tôi ngộp thở khó chịu. Đầu
óc tôi quay cuồng đến chóng mặt. Tôi ôm mặt khóc rưng rức. Con nhỏ Marie
nói đúng. Tôi không thuộc về nơi chốn mà tôi đang sống. Tôi là một kẻ
đứng bên lề bị mọi người ruồng bỏ lánh xa. Chắc tôi chết trong nỗi cô
đơn quạnh quẽ. Làm sao tôi có thể chịu được sự lẻ loi hiu hắt này. Cha
tôi không phi là ông Vincent đã sống với mẹ tôi ngày tôi còn nhỏ mà
là một người lạ hoắc ở một phương trời xa xăm nào đó. Đời tôi sao lại
rắc rối khổ sở thế này.
Tay mẹ tìm tay tôi khẽ bóp nhẹ trìu mến. Mẹ chờ cho
cơn xúc động của tôi dịu bớt mới khoan thai bảo tôi:
- Mẹ vẫn có ý định một ngày nào đó khi con lớn khôn
mẹ sẽ kể cho con nghe cuộc tình ngang trái của mẹ mà con là một chứng
tích dấu yêu suốt đời nhắc nhở mẹ tới những ngày yêu đương hoang dại
đó. Mẹ gặp ba con khi cả hai cùng đang theo học Đại học ở Montréal.
Sau một thời gian quen biết, mẹ và ba con sống chung trong một căn phòng
nhỏ tại một khu bình dân gần trường. Ba con là một người thông minh,
tốt bụng, hiền hòa và yêu mẹ hết mực. Hai năm sống với ba con là thời
gian sung sướng nhất đời mẹ. Ba con qua đây học bằng học bổng của chính
phủ Việt Nam nên khi tốt nghiệp bắt buộc phải trở về nước. Tuy nhiên
nếu lúc đó ba chính thức cưới mẹ thì ba sẽ được Sở Di Trú Canada cho
phép ở lại. Thời gian trước khi ba con tốt nghiệp là thời gian khó nghĩ
cho cả ba lẫn mẹ. Ba con là người có trách nhiệm nên muốn trở về sau
khi đã được hưởng đặc ân của đất nước . Hơn nữa ba con còn mang nhiều
hoài bão muốn thực hiện nơi quê hương của ba con, một nơi mà ba con
bảo là còn chậm tiến, nghèo khổ cần đến những người có chuyên môn như
ba con. Ba con bảo mẹ sinh ra ở đây lớn lên giữa một xã hội dân chủ,
giàu mạnh mẹ không thể hiểu được là những gì mà ở đây coi như một điều
dĩ nhiên thì nơi quê hương của ba người ta phải tranh đấu tới đổ máu
cũng chưa có được. Mẹ hiểu tình yêu của ba con đối với mẹ nhưng mẹ cũng
hiểu con người ba, ba chẳng bao giờ có thể là một kẻ trốn tránh. Mẹ
có nghĩ tới chuyện theo ba con về Việt Nam nhưng ba con bảo mẹ chưa
sẵn sàng để có thể nhập vào cuộc sống khác biệt ở bên đó. Cuối cùng
ba mẹ cứ tạm đồng ý chia tay rồi sẽ tính sau. Lúc đó mẹ chưa biết là
mẹ mang thai con. Mẹ cũng không báo cho ba con biết trong những thư
mẹ gửi sau đó vì mẹ nghĩ rằng chỉ thêm khó nghĩ cho ba con, chờ tới
lúc thuận tiện sau này cũng chưa muộn. Thời gian mang thai con là thời
gian mẹ sống trong một tâm trạng hết sức cam go nửa như kiêu hãnh với
sự hy sinh của mình nửa như hờn tủi với nỗi cô đơn đang gánh chịu. Khi
sanh con ra mẹ khóc vùi tới mấy ngày trong lẻ loi cô quạnh. Tâm hồn
mẹ nhiều khi yếu đuối khiến mẹ cảm thấy như hụt hơi giữa những ngọn
sóng trùng trùng điệp điệp của biển cả mênh mông. Giữa lúc đó quê hương
của ba con rơi vào tay Cộng sản. Tới bây giờ mẹ cũng không hiểu lúc
đó mẹ đã thực sự xúc động như thế nào. Mẹ ngơ ngẩn như đã đánh mất hồn
mình. Chẳng còn một cánh cửa nào mở ra cho niềm hy vọng của mẹ. Mẹ lịm
đi trong nỗi tê tái héo úa. Sau đó mẹ gặp và lấy ông Vincent như muốn
tìm một bấu víu vào cuộc đời. Nhưng mẹ đã lầm. Cái bóng của ba con đã
bao trùm nhốt kín cõi lòng mẹ. Mẹ còn gì đâu để chia sẻ với ông ta.
Đành phải chia tay. Mẹ cảm thấy quá mềm yếu nên đã gửi một lá thư qua
địa chỉ cũ của ba con. Mẹ kể lể dài dòng về cuộc sống của mẹ và nhất
là về con. Ngày qua ngày mẹ trông mong thư hồi âm nhưng lá thư chờ đợi
hình như chẳng bao gìờ tới. Mãi về sau mẹ mới nhận được thư của một
người lạ. Ông ta tự giới thiệu là bạn thân của ba con và cho biết là
ba con đã bị Cộng sản bắt và giam cầm qua nhiều trại tù. Chính ông ta
là người đã nhận được thư của mẹ và thông báo cho ba con. Sau đó ba
con đã vượt ngục và trốn khỏi Việt Nam. Chuyến đi không được may mắn
và ba con đã mất tích ngoài biển khơi. Mẹ cứ nghĩ rằng hình ảnh cuối
cùng mà ba con mang theo phải là hình ảnh của mẹ con mình. Mẹ thấy....
Mẹ bỏ lửng câu nói bằng những tiếng nghẹn ngào vỡ vụn
càng luc càng nhỏ dần. Mắt mẹ đầm đìa nước mắt. Những giọt nước mắt
của tôi cũng bương bả chảy xuống nhòe nhoẹt đôi má. Tôi lặng người nghĩ
tới người cha cha hề gặp mặt. Sợi giây tình cảm đang đan kết trong hồn
tôi mang tôi lại gần ông, buộc chặt tôi vào những ý nghĩ dịu dàng về
ông. Tôi nhìn bàn tay tôi và như thấy rõ giòng máu của ông đang dào
dạt trong tôi. Tôi cảm thấy tay tôi nóng ấm.
Mẹ đi về phòng để tôi ngồi bất động như một pho tượng
buồn phiền. Một lát sau mẹ trở ra đưa cho tôi một tấm hình nhỏ. Người
đàn ông trong hình nhìn tôi sao mà trìu mến. Tôi thấy loáng thoáng đây
đó những mảnh vụn của khuôn mặt tôi trong hình. Người tôi xôn xao như
những miếng đất được lưỡi cày dựng đứng dạy tở mở reo vui. Tôi đã bắt
được nguồn gốc của tôi nơi con nguời đã cho tôi sự sống. Động lực nào
tiềm ẩn trong con người tôi đã xô đẩy tôi về bến bờ quê nội đằm thắm
thân thương.
Tất cả những gì liên quan đến cái xứ sở xa xôi đó đã
được tôi chú ý đến: một mẩu tin trên báo, một chương trình truyền hình,
một vài dòng chữ rải rác trong các sách sử địa, một vài tấm hình trên
các tạp chí...Tôi rối rít đón nhận chúng như đón nhận những người thân
quen.
Dần dà tôi đã biết Việt Nam nằm ở chỗ nào trên quả
địa cầu đã rung động với phong cảnh, con người trong hình, đã hiểu tại
sao có những người bị cầm tù, tại sao người ta đổ ra biển ào ạt trên
những con tàu mong manh bất an, tại sao người ta bỏ mạng sống trên biển
như ba tôi. . .Tôi xót xa như chính tôi bị ném vào những bất hạnh khôn
cùng đó. Tôi thấy những người da đen cũng xót xa cho phần số lưu lạc
của họ. Họ sờ soạng dắt díu nhau tìm về nguồn. Những chiếc áo thung
có chữ Roots trên lưng trên ngực như một nhắc nhở ngày đêm về cái nguồn
gốc rào rạt thương yêu của họ. Tôi cũng như họ nhưng tôi cô đơn hơn
họ. Tôi lẻ loi trên đường tìm về nguồn của mình. Tôi cũng mặc chiếc
áo thung có chữ Roots trên ngực, chữ Roots đỏ chói chang như tấm lòng
tôi nhiệt thành trở về với máu mủ của ba tôi. Tôi nghĩ rằng những người
chết tức tưởi như ba tôi thường lẩn khuất trở về bên cạnh người thân
yêu. Tôi tin tôi là giọt máu vất vưởng mà ba tôi muốn vỗ về âu yếm.
Tôi xin mẹ tấm hình ba tôi và đặt trên mặt tủ cao trong phòng tôi. Tôi
hỏi mẹ và biết rằng ba tôi rất thích hoa hồng, thứ hồng nhung đỏ sậm
đặc quánh nồng nhiệt. Tôi chăm sóc chẳng bao giờ để cho bông hồng kịp
héo bên tấm hình ba tôi.
Những gì xảy ra trong đời tôi sau này hình như có bàn
tay dẫn dắt của người cha mà tôi cảm thấy như thể đã từng thực sự sống
bên tôi.
2.
Cả một cái gym lớn như một chiếc tàu biển được dùng làm nơi ghi danh.
Chỉ nguyên nhìn thấy người đi qua kẻ đi lại cũng đủ mệt con mắt, chóng
cả mặt. Người nào người nấy cố nói thật nhỏ cho khỏi ồn ào mà căn phòng
quá khổ này lúc nào cũng có tiếng rầm rì như cả một bày ong vò vẽ tụ
họp về làm tổ. Đồng hồ đã chỉ ba giờ mà hàng người xếp hàng trước bàn
tôi vần còn dài ngoẵng. Tôi liếc nhìn qua các bàn khác. Cũng chẳng kém.
Mỗi chiếc bàn giống như đầu một con trăn kéo theo cái thân mình uốn
khúc rồng rắn là hàng người nối đuôi nhau đứng chờ. Tụi bạn tôi ở các
bàn khác giơ tay vẫy chào. Tôi vẫy trở lại miệng cố nở ra một nụ cười
héo hon. Chúng tôi đang học năm chót và được nhà trường mướn với giá
rẻ mạt ngồi ghi danh cho các cô các cậu mới bước chân vào Đại Học. Lương
tiền không được bao nhiêu nhưng được cái vui nhìn ngắm, trò chuyện với
các em bé tươi rói tấp nập tới ngồi trước bàn. Ông anh tôi du học bên
này từ năm nảo năm nào là người cẩn thận số một. Tối qua ngồi ăn cơm
với cả nhà ông cứ dặn đi dặn lại tôi là đầm chỉ để nhìn thôi chứ đừng
có lạng quạng mà thân bại danh liệt đấy. Tụi bay phải nhớ nằm lòng “danh
ngôn” của cô nàng Yvette làm trong phòng tao như thế này: chuyện vợ
chồng cũng giống như coi ti vi, chán đài này thì đổi qua đài khác giản
dị như bấm nhẹ vào cái télécommande là xong.
Tôi sắp xếp tập hồ sơ vừa làm xong, gọi người kế tiếp
mà chẳng thèm ngẩng mặt lên. Cái bóng người trước mặt tôi khoan thai
khép nép ngồi xuống ghế như một cơn gió thoảng. Tôi nhìn lên và bắt
gặp một nụ cười hiền dịu cùng đôi bàn tay trịnh trọng đưa tập hồ sơ
cho tôi. Em đầm này lễ nghĩa gớm! Tôi kiểm soát các giòng chữ điền trong
hồ sơ, xét các giấy tờ đính kèm thấy đâu đấy đều gọn gàng ngăn nắp chẳng
sai trật một ly nào cả. Đầm mà “công dung ngôn hạnh” dữ à! Tôi vừa định
phán chữ parfait để kêu người khác thì cô bé lên tiếng hỏi:
- Anh là người Việt Nam phải không?
Tôi gật đầu cười cười. Con rồng cháu tiên ở cái trường
này học hành thường ăn trên ngồi trốc thiên hạ nên cái gật đầu của tôi
hơi dũng mãnh kéo theo cái mặt hơi vênh lên một chút. Cô bé cúi mặt
nói nhỏ nhẹ:
- Em cũng là người Việt Nam!
Tôi ngạc nhiên nhìn kỹ con người trước mặt tôi. Phải
tinh ý lắm mới nhận thấy nét Việt Nam ẩn hiện trên khuôn mặt nặng vẻ
tây phương. Anh tây nào “sản xuất” ra em chắc phải có cái gène mạnh
lắm mới vẽ ra được cái mặt đậm nét đầm như vậy. Tôi nói bằng tiếng Việt:
- Vậy hả? Cô có nói rành tiếng Việt không?
Cô bé ngồi ngớ ra một giây rồi vội vàng nói:
- Em không hiểu!
Cái miệng cười thật xinh. Đôi môi nằm dài ra thoải
mái phơi bày hai hàm răng thẳng tắp đều đặn như những hạt bắp thơm tho.
Không nói được tiếng Việt cũng chẳng là chuyện lạ. Nhiều đứa em của
bạn tôi cả cha lẫn mẹ giòng giống Lạc Hồng trăm phần trăm hẳn hoi mà
cũng có nói được câu tiếng Việt nào đâu. Huống chi cô em lại chỉ Việt
Nam có năm chục phần trăm. Không, mặt mũi nặng phần đầm hơn, phải tính
còn lại có ba chục phần trăm thôi. Tôi vội cho điểm nhan sắc trong đầu.
Tám trên mười. Thuộc loại khá. Tôi nở một nụ cười tiễn đưa kẻo cái em
đầm to như một con voi đang đứng đợi tới lượt mà nổi giận lên thì phiền
phức lắm. Cô bé đứng dậy, với tay ra sau vuốt thẳng nếp áo quần rồi
cười tít mắt lại nói: “Chao!”. Tôi ngẩn ngơ tự hỏi tiếng Việt hay tiếng
Ý đây. Thôi, cứ cho là tiếng Việt cho cuộc đời có một tí hạnh phúc vậy?
Tôi vừa huýt sáo vừa nhảy tâng tâng xuống cầu thang
ra về thì bắt gặp cô bé ôm tập bìa trước ngực, đứng dựa lưng vào tường,
một chân co lên thoải mái. Mái tóc đen bao quanh nụ cười tinh nghịch
như thầm bảo bắt được quả tang cái phần con nít trong ông rồi đó nghe!
Tôi hơi ngượng ngượng, mặt mũi tai miệng như cái lò sưởi vừa được đốt
lên. Lấy hết chí nam nhi coi nụ cười chế riễu như pha, tôi lớn tiếng
hỏi:
- Cô bé chưa về sao?
Cái miệng mím lại, hàm răng trên cắn chặt môi dưới
làm hồng lên cái màu mộc mạc không son. Cái đầu lắc lắc, mấy lọn tóc
trước trán đong đưa nhí nhảnh:
- Dạ chưa. Em muốn chờ anh hỏi chút chuyện .
Tôi khẽ nhếch miệng gật đầu như khuyến khích. Cô bé
nói một hơi như một học sinh tiểu học vội vàng trả bài sợ quên mất nửa
chừng:
- Tên em là Sylvie, chắc hồi nãy coi hồ sơ anh đã biết
rồi. Xin lỗi anh, hồi nãy em có nhìn bảng tên trên ngực anh thấy chữ
Phan. Tên họ ba em cùng là Phan!
Tôi sững sờ thấy mình đoán sai bét. Hóa ra em có bố
Việt mẹ đầm. Tôi nhận họ hàng cho vui vẻ:
- Thế thì mình có chung một ông tổ rồi! Nhưng...
Tôi ngần ngừ không muốn nói tiếp, linh cảm thấy có
điều gì không ổn nơi “lý lịch” của Sylvie. Mặc kệ, cứ thấy sao nói vậy
cho được tiếng là thành thật:
- Hồi nãy tôi có liếc qua tên họ của Sylvie mà không
thấy chữ Phan đâu cả.
Mặt cô bé xịu xuống như một chiếc cửa sổ vừa buông
màn. Đôi mắt mau lẹ thấm ướt chắt chiu nhả ra từng giọt nước long lanh
tròn trĩnh:
- Em chưa bao giờ gặp ba em!
Tôi muốn giơ tay đập vào miệng mình mấy cái để trị
cái tội vô duyên ăn nói không giữ gìn ý tứ. Tay chân tôi luống cuống
thừa thãi chẳng biết chúng được sinh ra để làm cái gì. Miệng tôi ấp
úng:
- Xin lỗi Sylvie tôi vô ý quá.
Cô bé mở cái sắc đeo toòng teng bên người, lấy ra một
tờ giấy phẳng phiu thơm ngát khẽ chậm chậm lên mắt. Cử chỉ dịu dàng
dễ thương. Tôi rủa thầm trong bụng. Chắc bố em cao chạy xa bay cho mẹ
em một mình ôm cái bụng dở dang oan nghiệt. Tôi điên khùng vớ vẩn nhận
họ nhận hàng cho cái mặt bây giờ khó nói chuyện. Tôi còn đang tiếp tục
tự xỉ vả thì Sylvie như một bà tiên hiền dịu cứu vớt tôi ra khỏi bể
trầm luân:
- Em không được mang tên họ của ba em nhưng em luôn
luôn quí trọng và thương mến ông. Ông đã chết ngoài biển trên đường
vượt biên đi tìm gặp em. Chuyện nhiều rắc rối lắm, có dịp em sẽ kể cho
anh nghe sau.
Lúc đó mà có một chiếc máy chụp hình trước mặt tôi
thì chắc là tôi đã có một tấm ảnh để đời. Tôi nhớ là cặp mắt tôi quả
có trợn trừng lên, miệng tôi quả có há hốc ra và mũi tôi quả có thun
lại như một cái vòi voi nho nhỏ. Tôi ngạc nhiên và mắc cở quá sức. Cứ
như vừa mới chửi bới một người vắng mặt bỗng dưng thấy ông ta đường
bệ đứng sừng sững trước mặt nhìn mình bằng con mắt nửa tha thứ nửa thương
hại làm mình muốn độn thổ cho rồi. Sylvie như chẳng thấy cái mặt sượng
của tôi, cô bé tiếp tục nói bằng cái giọng nghẹn ngào cố làm ra vẻ bình
tĩnh:
- Em không biết phải nói thế nào cho anh hiểu. Hồi
nãy nhìn thấy cái bảng tên của anh em mừng quá, giống như bắt được một
cái gì thân thuộc lắm. Nó gợi em nhớ tới ba em, cái chết của ông, tình
thương của ông, cuộc đời của ông. Em thấy như gần gũi lắm cái gốc Việt
Nam của em. Câu tiếng Việt anh hỏi em mà em không hiểu làm em thấy khó
chịu bứt rứt trong ngườì, cái cảm giác kỳ cục của người biết mình có
điều gì thiếu sót. Thành ra em muốn anh dạy tiếng Việt cho em có được
không?
Đề nghị của cô bé làm tôi bất ngờ nhưng sao thấy nó
thuận lý và dễ thương chi lạ. Có là người thép chắc cũng phải mềm nhũn
ra chứ kể chi cái thứ người rạt rào tình cảm động một chút là rớm máu
trong lòng như cái thằng tôi. Thôi cũng coi như có một cơ hội thú vị
để củng cố lòng yêu nước vốn vẫn âm ỉ trong tôi từ ngày bỏ nước ra đi.
Nói cho to chuyện vậy chứ nguyên cái việc có một cô học trò cỡ này cũng
đủ ham rồi. Tôi oai dũng gật đầu giơ nắm tay có thò ngón tay trỏ làm
thành một cái ngoéo ra trước mặt. Cô bé mặt rạng rỡ giơ ra một cái ngoéo
trắng hồng móc vào tay tôi. Hai đứa cười phá dẫn nhau xuống cantine
làm lễ...khai giảng!
Một thày một trò xấp xỉ tuổi nhau làm nên một lớp học
lưu động không giống ai. Giờ giấc không nhất định, cứ hai đứa rảnh lúc
nào là mở lớp lúc nấy. Lớp học giống như một con chuồn chuồn thích đâu
đậu đó chẳng cần qui củ phiền phức. Lúc thì cà phê cà pháo ở Dunkin'
Donuts, hamburger với khoai chiên ở McDonald, cơm canh Việt Nam ở ông
Cả Cần, phở phiếc ở Hòa, khi thì ngay tại thư viện, ngoài hành lang
của trường hoặc những bữa đẹp trời thì tại ghế đá công viên có lá vàng
bay lả tả. Ông Rousseau mà biết được trên đời này có một lớp học như
vậy chắc là sẽ sống lại ngồi dạy cười một cái rồi nằm xuống chết tiếp.
Không biết vì lớp học thoải mái hay vì lòng ham học của trò và thú ham
dạy của thày mà chữ nghĩa của thày kéo ào ào qua trò như một cây hoa
thiếu nước lâu ngày bỗng được dịp hút vội vàng từng vạt nước mát rượi.
Chỉ trong vài tuần lễ cô bé đã nói được những câu tiếng
Việt thông thường, đặt được những câu hỏi giản dị và...thưởng thức được
những món ăn Việt Nam. Cái mục ẩm thực này là kết quả...bên lề của lớp
học nhưng lại là kết quả thú vị nhất. Bàn tay cầm đũa vụng về lúc đầu
đã trở nên nhuần nhuyễn cùng lúc với sự mê say hương vị của một tô phở
tái sách có thêm ớt, thêm tiêu, thêm nước mắm và đủ thứ rau giá bày
trên bàn. Ông thày đã phải vất vả trăm đường mới có thể làm cô học trò
hiểu tại sao lại có thứ sách đày chữ nghĩa nằm ở trên bàn và thứ sách
dòn tan ngon lành nằm trong tô phở. Nghĩa của một chữ nằm ở chỗ này
loạng quạng sang nằm ở một tiếng khác như vậy làm ông thày mệt phờ...lông
măng. Cái miệng xinh xinh bắt được hương vị của một tô phở cũng là cái
miệng uốn éo cố gắng đến tội nghiệp để phát âm cho đúng những chữ lên
bổng xuống trầm uốn lượn qua năm dấu như năm nốt nhạc khó tính bắt cái
đầu cô bé ngẩng lên hạ xuống khi sắc khi nặng. Lối nói tiếng Việt nặng
nề lên xuống như một chiếc cần cẩu siêng năng biến đi lúc nào mà cả
hai thày trò đều không hay biết. Một buổi sáng đẹp trời giữa một công
viên hoa lá rực rỡ muôn màu, tôi tự nhiên nhận ra vẻ ung dung tự tại
của thứ tiếng Việt nói với một nụ cười thoải mái trên khuôn mặt được
thắp sáng bởi từng vạt nắng dịu dàng thanh thoát Tôi ngây dại ngắm nhìn
hạnh phúc trong tầm tay. Lòng tôi chơi vơi như một cụm mây hồng dịu.
Con bướm trên môi tôi khẽ đậu xuống đài hoa trên môi cô bé. Hai bờ môi
quấn quít nhau nồng nhiệt như ngọn lửa trại một ngày se lạnh. Cô
bé nép vào ngực tôi tìm một chở che vững chắc êm đềm. Tôi ôm chặt cô
bé, vòng tay như biết nói lời yêu đương.
Tình yêu đã biến lớp học thành những cuộc hẹn hò rong
chơi, biến ông thày thành một kẻ hạnh phúc và biến cô học trò thành
một con bướm vàng có đôi mắt biết cười. Nó đã nâng Sylvie đứng dạy như
một đứa trẻ tự mình đứng dạy tập đi. Chỉ vài ba bước dò dẫm đã đủ cho
một cuộc làm người chạy nhảy tung tăng thỏa thích. Sylvie nói và đọc
tiếng Việt trơn tru dễ dàng, ném mình vào các buổi họp mặt ca hát chơi
đùa của bạn bè Việt như một người vừa tìm lại được con người đích thực
của mình. Cô bé Sylvie đã trở thành Xuân Vi, cái tên do tôi phiên âm
tặng nàng. Xuân Vi của tôi đã mang lại cho tôi cả một mùa xuân dịu dàng
ấm cúng. Tôi ôm mùa xuân vào cuộc đời tôi để biến nó thành một mùa xuân
miên viễn. Khi chúng tôi quyết định sống với nhau trọn đời thì Xuân
Vi muốn có họ Phan trong tên nàng. Tôi tham lam xiết kín vòng tay kéo
sát thân hình bé bỏng vào người khẽ nói:
- Anh bằng lòng cho em mượn họ của anh đó.
Xuân Vi háy mắt, quệt ngón tay vào đầu mũi tôi:
- Xí ai thèm mượn họ của anh, họ của ba em chứ bộ!
Tôi châm chọc:
- Của anh!
Nàng giả bộ cong cớn, hai tay chống nạnh, mặt ngẩng
lên thách thức :
- Của em!
Hai đứa tranh nhau nói của anh, của em như hai đứa
trẻ háo thắng muốn chiếm phần hơn. Nhịp điệu “cãi nhau” tăng dần làm
hai cái miệng uốn éo tròn vo như hai cái bánh cam biến hình. Tôi chụp
hôn lên miệng nàng khẽ ậm ừ:
- Ờ thì của em!
- Nụ hôn kéo theo nụ cười thỏa mãn trên bờ môi ngon
như một chiếc kẹo mút. Xuân Vi ôm chặt tôi vào lòng hỏi bằng một giọng
xa vắng thẫn thờ:
- Anh có tin là người chết có thể trở về đưa đường
dắt lối cho người ruột thịt của mình được không?
Tôi gật đầu không nói, cằm tôi xiết mạnh trên mái tóc
thương yêu. Mùi hương quen thuộc đưa tôi trôi nồi bồng bềnh. Cuộc đời
sao lại có lúc dành cho người ta những giây phút tuyệt vời như vậy!